पुंजिकस्तल…. एक अप्सरा

काय झालं , कश्यामुळे झालं , नक्की काय घडलं हे त्या स्वर्ग नागरी चा  राजा इंद्र आणि सौंदर्याची साम्रादनी पुंजिकस्तल   अप्सरा  , ह्या दोघांनाच माहित , पण त्या दिवशी , देव इंद्र खूप संतापले होते पुंजिकस्तले वर त्यांचा एवढा जीव .. पण आज ते तिच्यावरच चिडले होते . आणि पुंजिकस्त ला....  ती फक्त आसवं गाळीत उभी होती ..

सगळे तिच सांत्वन करत होते काय घडलय ते कुणालाच कळत नव्हतं .

देव इंद्र  : पुंजिकस्तला  आज तू मला मन खाली घालायला लावलीस .. का असं केलस ? माझा केव्हढा जीव तुझ्यावर .. तू मला सांगू शकली असतीस ... तू का नाही सांगितलं ... एवढं सगळं घडलं आणि मला काहीच कल्पना नाही ... नाही ... हे असच होत राहील तर ... " देव इंद्र पोट तिडकी ने पुंजिकस्तले  ला बोलत होते रागवत होते ... "अ ग काय कमी होत तुला इथे , सगळी सुख आहेत ह्या इंद्र लोकात ..... का पण का असं करावंसं वाटलं तुला ... आज तू मला शरमेने सर्व देव लोकं पुढे मान खाली घालायला भागपाडलंय ...."

पुंजीक्सतला रडत रडत इंद्र देवांना बोलली "मला माफ करा खरंच चुकले मी ... मी असं वागायला नको होत ... माझी बुद्धी कशी फिरली नाही माहित ... मला असं का करावंसं वाटलं नाही माहित .... पण ह्या कृत्या बद्दल मला माफ करा .... मला त्या दैवी साधू च्या शापा पासून वाचवा देवा ... " 

इंद्र देव  " साधू .... अ ग  ते नुसते साधू नाही महान तपस्वी आहेत .... त्याच्या तपस्येच तेज त्यांच्या चेहऱ्या कडे बघूनच लक्षात येत ... आणि तू.... तू त्यांना असं वागवलास , ते जरी एका माकडाच्या रूपात असले तरी ते खूप मोठे तपस्वी आहेत आणि आता त्यांच्या शापा पासून तुला कोण वाचवणार " 

रंभा ह्या दोघांच्या संभाषण ऐकत होती तिला पुंजिकस्त ला  चे रडणे बघवले नाही , ती तिची बाजू मांडायला त्या दोघं मध्ये पडली 

रंभा : "देव इंद्र ... मला नाही माहित काय झालाय ते पण मला वाटत तुम्ही एकदा पुंजीक्सतले च म्हणणं ऐकावे .. तिला झालेल्या गोष्टी बद्दल खरंच खूप पश्चाताप होतोय ... ती त्या बद्दल माफी सुद्धा मागते आहे ..मला वाटत .." 

इंद्र : "रंभा ,,,, तू नको पडू ह्यात तुला नाही माहित हिने काय केलय,,,,, हिला ह्या इंद्र लोक मधल्या सुखाचा, आरामाचा , ऐश्वर्या चा  कंटाळा आला होता म्हणून हि पृथ्वी लोकात विहार करायला गेली ... तिथे गेली तर हिने ते सुख उपभोगाव ना तर नाही ... हिला तिथे लीला कराव्याशा वाटल्या ,,, आणि हिने एका महान तपस्वी माकड रुपी योगी जेव्हा ते त्याच्या तपस्ये मध्ये लीन होते ,,, पद्मासनात शांत बसले होते . हिने त्यांना पहिले आणि एक माकड कस बसलंय , म्हणून त्यांना काही फळ मारून फेकली  आणि एवढंच नाही तर दगड सुद्धा ....   ,, माझ्या च्या ने तर सांगावंल सुद्धा जात नाही इतकं मोठ्ठ कृत्य हिने केलं ... मग काय त्या तपस्वीची तपस्या भंग पावली आणि त्यांनी हिला शाप दिलाय " रंभा : " शाप .... " 

इंद्र :  "हो .. हो शाप दिलाय .. कि जस काही हि कोणाच्या प्रेमात पडेल हि सुद्धा एक माकड बनून राहील " 

रंभा :  " बापरे ... मग आता "

इंद्र :  " आता काय ... पश्चताप दुसरा काही उपाय नाही " 

रंभा :  " देवा असं नका हो म्हणू असेल ना काही तरी उपाय उपशाप नक्की काही तरी असेल ,, आपण जाऊ यात का सगळे ह्या योगि ना भेटायला हिच्या वतीने आपण सगळे त्यांची माफी मागू ,, 

इंद्र : "ते आता शक्य नाही आता कुठे शोधणार आपण त्यांना हि तपस्वी लोक घोर रानात , अति थंड बर्फाळ प्रदेशात किंवा उष्ण वाळवंटात तपस्या करतात कि जेथे त्यांना कोणी त्रास देणार नाही ... आता ते कुठे असतील नाही कळणार "

रंभा :  " मग आता " 

पुंजिकस्तला:  " इंद्र देवा मला माफ करा पण ह्यावर काही तरी उपाय सुचवा " 

इंद्र खूप विचार करून मग 

इंद्र : "ह्यावर एकच उपाय तू ब्रह्म देवांना भेट तेच काय ते उपाय सुचवतील " 

हे एकूण पुंजिकस्तला  ला थोडा धीर आला

ती ब्रह्म लोकात आली आणि आल्या आल्या तिने ब्रह्म देवांचे पायच धरले 

पुंजिकस्तला: : " देवा मला माफ करा मला ह्या शापा पासून वाचावा , मला योग्य मार्ग दाखवा , माझी चूक झाली , मला उपशाप .द्या मार्ग दाखवा देवा " 

ब्रह्म देवांना तिने झालेलं सगळं सांगितलं . 

ब्रह्म देव :  " झाले ते योग्य नाही झाले , तू असं वागायला नको होते ... एका सिद्ध-योगी ला , तो जेव्हा त्याच्या तपस्येत लीन असताना त्याला त्रास देणं म्हणजे घोर पाप…. पण झालेल्या गोष्टीचा तुला पश्चाताप होतोय ... आणि जे तू वागली  ते योग्य नाही ह्याची  तुला जाणीव होतीय ... ...   हि चांगली गोष्ट आहे ..."  

(खर तर ह्या सगळ्यात नियती लांब उभं राहून हसत होती आणि नवीन काही तरी भव्य दिव्य होणार ह्याची रचना करत होती ) ब्रह्म देवांनी पुंजिकस्तले कडे बघितले त्यांना नियतीचा खेळ आणि दैवाची योजना समजली , आणि त्यांनी ह्यावर एक उपाय पुंजिकस्तलेला सांगितलं 

ब्रह्म देव : “ तू पृथ्वी लोकात जा तिथे तुझी भेट एका महान योद्धा , बलशाली, शूर वीराशी होईल त्याच्या पासून तुला एक वानर रुपी तेजस्वी , महापराक्रमी , बलशाली ,शिव अंश असलेला पुत्र होईल , तो शिवाचा अंश असलेला असेल आणि त्या महान पुत्राच्या योगाने तुला उपशाप मिळेल " 

ह्या ब्रह्म देवाच्या वाणी ने पुंजिकस्त ले ला  थोडे बरे वाटले , आणि देवांच्या म्हणण्या प्रमाणे ती भूलोकात राहू लागली .

बरेच वर्ष तिथे तिने तपस्या केली , आणि एक दिवस  जंगलात  ती ध्यान धारणा करत असताना सिहांच्या डरकाळ्या चा आवाजामुळे तिचे  ध्यान तुटले , काय झालंय म्हणून बघायला ती आवाजाच्या दिशेने जाऊ लागली ,वाटेतील झाड कोलमडून पडली होती , झाडाच्या खोडांवर नखांचे  चे व्रण उमटले होते. पक्षांच्या  किलबिलाटा ने कोलाहल मजला होता , कोणी तरी कोणाला तरी उचलून फेकत आहे असे मोठ मोठे आवाज येत होते ,,,  एखादे मोठे द्वंद्व  युद्ध सुरु होते . अजून थोडं पुढे गेल्यावर जे तिने बघितलं त्यावर तिचा तिच्या डोळ्यांवर विश्वासच बसत नव्हता .  एक मोठ्ठे भारदस्त , बलशाली , उंचपुरे अर्धे मानव आणि अर्धे माकड असे शक्तिशाली कुणी तरी एका सिंहा शी युद्ध करत होते , आणि तिने जे पहिले ते तर खूपच विलक्षण होते त्या शूरवीराने एका क्षणात त्या सिंहाच्या  खालचा जबडा एका हाताच्या चार बोट आणि वरचा जबडा दुसऱ्या हाताच्या चार बोटानी पकडून त्या सिंह ला फाडून फेकले आणि अचानक सर्वत्र शांतात पसरली, काही क्षण कोणीच काही हालचाल नाही , पानांची सळसळ नाही कि पक्षांची फडफड नाही , सर्व तो क्षण बघून स्तब्ध झाले , पुंजिकस्त लेला तर काही सुचतच नव्हते काय घडले आणि तिने काय पहिले ह्यावर तिचा विश्वासच बसत नव्हता

आणि  अचानक त्या वीराचे लक्ष पुंजिकस्त ले कडे गेले , तिला बघताच तो काही क्षणा आधी आपण काय करत होतो हे विसरूनच गेला , तिच्या सौंदर्याची मोहिनी त्याच्यावर जादू सारखे काम करत होती आणि तो त्या मोहिनीच्या हळू हळू  आधीन होत होता ,  ती त्याला विचारते आहे कि तुम्ही कोण , कुठून आलात , हे काय झालं  वैगरे पण तिच्या बोलण्याकडे त्याच अजिबात लक्ष नव्हतं तो फक्त आणि फक्त तिला न्याहाळत होता , तिचे लालचुटुक ओठ , गोरा वर्ण , कमनीय बांधा , कोरीव भुवया , निळे डोळे , मधूनच एक केसाची बट तिच्या गुलाबी गालाला  खेळत होती , बोलताना सुद्धा डाव्या गालावर पडणारी खळी त्याच लक्ष वेधून घेत होती ,  हे सगळं बघून तो हरवूनच गेला ...   हि कोणी तरी स्वर्गीय अप्सराच ह्यावर त्याचा ठाम विश्वास बसला.

आणि तो तिच्या प्रेमात च पडला, पुंजिकस्त ला तर जेव्हा तिने पहिल्यांदा त्या शूरवीराला पहिले तेव्हाच ते तिला आवडले  आणि ह्याच वेळेस  योगी ने दिलेला शाप असर करू लागला आणि ती वानर रूपात बदलली , काही क्षण दोघांना हि काहीच कळले नाही पण नंतर पुंजिकस्त ला रडू लागली त्या शूर वीराने तिला ह्या सगळ्याचा काय अर्थ आहे .. हे असे काय घडले तू अचानक असे रूप कसे बदलले विचारले , रडतच पुंजीक्सतला ने तिच्या बरोबर घडलेली सर्व हकीकत त्यांना सांगितली , त्यांनी तिचे सांत्वन केले , आणि ते तिला त्याच्या राज्यात घेऊन आले ,,, नगरातले सर्व लोक हे वानरर प्रमाणेच होते ,,, हे पाहून तिने त्यांना विचारले कि तुम्ही कोण आपण कुठे आलोत , त्यावर त्यांनी स्वःची ओळख करून दिली , मी वानर राज केसरी आणि हि सर्व  माझी प्रजा आहे . मी  कधी हि माणूस आणि कधी हि  वानर रूप धारण करू शकतो . तू निःसंकोच पणे माझ्या राज्यात रहा... खरं तर  मी तुला पाहिल्यादा  बघितलं तेव्हाच तुझ्या प्रेमात बुडालो तू माझ्या बरोबर विवाह करशील .... ह्या मागणीला तिला नाही म्हणूच शकली नाही आणि खूप थाटमाटात  वानर राज केसरी आणि पुजिकस्तल ह्याचा विवाह पार पडला आणि ती ह्या पुढे अंजनी नावाने वानर राणी म्हणून  ओळखली जाऊ लागली. वानर राज केसरी हे निस्सीम शिव भक्त होते , आणि आता अंजनी सुद्धा त्यांच्या बरोबर शिव भक्तीत लिन झाली , आपल्याला  शिवा सारखा पुत्र व्हावं म्हणून त्यांनी प्रार्थना केली आणि त्यांची भक्ती बघून महादेवाने ते मान्य हि केले ,

मध्यंतरी अयोध्ये मध्ये राजा दशरथ हे पुत्र प्राप्ती साठी पुत्रकामेष्टि यज्ञ करत होते , ह्या होमाच्या अग्नी मधून अग्नी देवांनी त्यांना पवित्र असे पायस दिले कि जे ग्रहण केल्याने राजाच्या राण्यांना तेजस्वी असे पुत्र होतील . त्यातील थोडे पायस हे पावन देव चोरून अंजनी च्या हातावर देतात आणि ते तिला ग्रहण करण्यास सांगतात ते घेताच तिला काही तरी दिव्य आपल्या बरोबर घडणार आहे ह्याची जाणीव होते, पावन देव तिला सांगतात अंजनी आता तू एका शक्तिशाली , बुद्धिमान , धाडसी , चपळ आणि उडण्याची ताकद असलेल्या पुत्रास जन्म देशील , आणि त्या बरोबरच तुझा शाप हि  नाहीसा होईल . लवकरच अंजना एका गोंडस , गुटगुटीत वानर पुत्र , बलशाली हनुमानास जन्म देते आणि त्याच  अंजनेय असं नाव ठेवते आणि त्याच्या बाळलीलां मध्ये हरवून जाते